Nie tylko drewno okrągłe i tarte bywa niszczone przez grzyby. Najgroźniejszym bodźcem powodującym niszczenie elementów konstrukcyjnych w obiektach mieszkalnych są grzyby domowe. Organizmy te żywią się jedynie materiałami budowlanymi pochodzenia roślinnego(ściany drewniane, słupy, oczepy, rygle, legary podłogowe, belki i stropy, stolarka okienno-drzwiowa, elementy więźby dachowej, schody drewniane itp.).
Jedzeniem dla nich są również coraz częściej używane materiały drewno pochodne: płyty pilśniowe twarde i miękkie oraz wiórowe, a także wyroby trzcinowe, słomiane, trociny czy też tworzywa sztuczne, jak lentex itp.
Jeżeli podłogi, stropy, części więźby dachowej i inne części zostaną odpowiednio zabezpieczone przed wodą, to nie będą atakowane przez te zarazki.
Grzyby niszczą te elementy tylko wtedy, gdy są one nadmiernie wilgotne. Formy te mogą być również przeniesione ze starą cegłą, z drewnem opałowym, ale też przez ludzi i zwierzęta. Innym źródłem zagrzybienia są zarodniki, które unoszą się w powietrzu i opadają. Jeśli formy grzyba bądź zarodniki znajdą pożywkę – i to pożywkę zawilgoconą – zaczyna się rozwijać.
Przeniesione z drewnem formy grzyba stanowią jeden z powodów jegorozwoju.
Duże niebezpieczeństwo ze strony tych szkodników tłumaczyć się ich zdolnością do przemieszczania się z części już przez nie opanowanych na części zdrowe, i na atakowaniu w ten sposób całego budynku. W poszukiwaniu pożywki potrafią one przenikać przez mury i sklepienia(stropy).
W korzystnych warunkach zniszczenie części budowlanych zaatakowanych przez grzyby następuje prędko i np. stale zawilgocona podłoga może ulec zupełnemu zniszczeniu już w ciągu roku od chwili jej zarażenia.Na sklepieniu piwnicznym można dostrzec owocniki pochodzące od grzybów rozwijających się w podłodze parteru.Oto ich standardowe formy rozwoju: grzybnia zbudowana ze splotu strzępek przybierających wygląd cieniutkich niteczek,sznury będące wiązkami skupionych strzępek rozrastających się razem,równolegle do siebie,owocnik wytwarzający zarodniki.
Jedyne zarodniki przybierają postać kapeluszy, muszelek,skórzastych powłoczek itp.Formy te są różnorakie i ukształtowane w zależności od gatunku grzyba. Mogą to być brunatne niteczki, albo wyraźne białe sznury, bądź watowate narośla. Objawy zagrzybienia części konstrukcyjnych to: możliwość ocierania drewna na proszek, załamywanie się konstrukcji drewnianych, charakterystyczny zapach stęchlizny w pomieszczeniach obiektu,zmiany barwy drewna, spękania drewna,zwiększenie wilgotności powietrza,paczenie lub uginanie podłóg.
Wymienione przejawy rozpadu są następstwem daleko posuniętej napaści grzybów.Na tynkach pojawiają się wybrzuszenia i spękania, a na murach mogą rozwijać się poszczególne formy grzyba. W początkowym stadium rozwijają się one na ogół niewidocznie – pod podłogami lub wewnątrz stropów, czyli w miejscach nie dostrzeganych przez mieszkańców.W związku ze szkodliwością grzyby można podzielić na cztery grupy:
I – grzyby mało szkodliwe dla drewna, niszczące różne materiały:tynki, powłoki malarskie, itp. powodujące ich zniszczenie, rozwijające się tylko przy dużej wilgotności podłoża (pędzlak, kropidlak,pleśniak i inne)
II – grzyby mało szkodliwe, rozwijające się tylko przy dużej wilgoci podłoża (czuprynka kulista, sinizna jako zespół grzybów powodujących barwicę drewna),
III – grzyby mniej szkodliwe w budynkach, a bardziej w miejscach otwartych, charakteryzujące się gniazdowym występowaniem (ciemnoskórek belkowy, gmutwek dębowy, niszczyca płotów, pniarek obnażony, twardziak łuskowaty),
IV – grzyby najbardziej niebezpieczne, powodujące bardzo szybki i silny rozkład drewna na dużych powierzchniach (gnilica mózgowata, krowiak łykowaty, podskórnik zatokowy, stroczek domowy).
Zamieszczone w grupie I grzyby pleśniowe są stałym komponentem biologicznego zanieczyszczenia otaczającego nas powietrza. Ich rozkwit na powłokach malarskich i tynkarskich rozpoczyna się zwykle dopiero w warunkach wysokiej wilgotności atmosfery, wyjątkowo przy zaistnieniu dużej wilgotności podłoża (zacieki dachowe, sufitowe). Grzyby te wytwarzają rozkład substancji organicznych w farbach, klejach i innych materiałach będących w zaprawach, powłokach malarskich i tynkarskich.
Powoduje to z kolei różnego typu przebarwienia, plamistości,odpryskiwanie, łuszczenie się lub odstawanie większych płaszczyzn i niekiedy ich kruszenie. Koloryt plam pojawiających się na powierzchniach tynkarskich i malarskich, w przybliżeniu określają gatunki grzybów pleśniowych rozkładających dane podłoże, a mianowicie:żółto – pomarańczowe.Kropidlak zielony (Aspergillus glancus), Penicillium funiculosum, Kropidlak pomarańczowy (Aspergillus ochracens),Kropidlak żółty (Aspergilus flarus) zielone i oliwkowozielone, Pędzlak zielony (Penicillium glaucum), Penicillium jonthienelium, Kropidlak różnobarwny (Aspergillus versicolor), Pleśniak zielony (Mucor viride)
czerwone, Kropidlak czerwonawy (Aspergillus ruber), Aspergillus versicolor Dactylium fudurioides, Kropidlak różowy (Aspergillus rosens) fioletowe – grzyby z rodzaju Fusariumbrunatne – Cladosporium herbarum, grzyby z rodzaju flormodendrumciemnobrązowe i czarne. Mucor mudeo (pleśniak), Aspergillus terrus, Rhizopus nigricans, Kropidlak czarny (aspergilus niger), Diplodia sp.grzyby z rodziny Stephylium, Curvularia lunata.
O ile otwarty wpływ toksyczno – zakaźny grzybów domowych na zdrowie ludzi jest domniemany, o tyle pośrednie szkodliwe działanie zaznacza się dokładnie i to pod wieloma postaciami. W skutek swej zwiewność zarodniki dostają się z powietrza do dróg oddechowych, a z pokarmem do narządów trawienia, osiadają również na skórze człowieka powodując różne następstwa.
Wynika ono z tych wielu zmian w otoczeniu, które zachodzą na skutek zagrzybienia i które mogą niepomyślnie wpływać na zdrowie mieszkańców. Pokazują się one wtedy, gdy higieniczne warunki mieszkalne ulegają zmianie, a następnie jako szkody materialne, które powodują rozwój grzyba.Wydatny i owocujący grzyb domowy zwiększa stopień zapylenia powietrza.
Zarodniki są bardzo lekkie i ponadto są niewielkie (w 1m3mieści się ich ok. 4 mln). U niektórych osób, mniej odpornych, stała obecność w zagrzybionych pomieszczeniach powoduje ogólne podrażnienie nerwowe, anemię, zaburzenia w funkcjonowaniu przewodu pokarmowego.
Nawet do drobnych pyłków mogą się przyklejać bakterie i łącznie z nimi poroznosić się na dalece odległości. Jeśliby były to bakterie chorobotwórcze, to w ten sposób może rozprzestrzeniać się narażenie organizmu człowieka. Niemiłe zapachy rozkładającego się starego grzyba może prowadzić do zmiany rytmu oddechowego.